Críochnaíonn INFOMAR Sraith Mapa Scála Gorma le hOileáin Árann agus eisiúint na 18 mapa ar fad as Gaeilge
Fógraíonn clár náisiúnta mapáil ghrinneall na farraige na hÉireann, INFOMAR (Mapáil Chomhtháite d’Fhorbairt Inbhuanaithe Acmhainn Mara na hÉireann) go bhfuil a “Sraith Mapa Scála Gorma” curtha i gcrích, ag críochnú le heisiúint Mapa iontach d’Oileáin Árann. I gcomhthráth, tá lúcháir ar INFOMAR a fhógairt freisin eisiúint na 18 mapa ar fad as Gaeilge.
Tá an tsraith, a seoladh go seachtainiúil ón11ú Lúnasa, tar éis 18 mapa bataiméadrach ardtaifigh d’uiscí Chósta na hÉireann a eisiúint. Arna fhorbairt ag foireann hidreagrafaithe, próiseálaithe sonraí agus cartagrafaithe thiomanta, leagann na mapaí béim shuntasach ar thopagrafaíocht an chósta. Chomh maith le seoladh na léarscáile deirneach den tsraith, seolfar an tseachtain seo freisin na 18 mapa atá ar fáil i nGaeilge, atá ar fáil saor in aisce le híoslódáil ina gailearaí tiomnaithe féin ag www.INFOMAR.ie
Leagann Thomas Furey, Comhbhainisteoir Clár INFOMAR ag Foras na Mara, béim ar an tábhacht ar dhá leibhéal a bhaineann leis an eisiúint seo: “Is teist é an Sraith Mapa Scála Gorma ar ár dtiomantas do cháilíocht sonraí agus inrochtaineacht phoiblí araon. Léiríonn eisiúint na mapaí ar fad as Gaeilge ár n-iarrachtaí freisin chun uileghabhálacht teanga a chur chun cinn agus chun nascadh le pobail Ghaeltachta ar fud na tíre”.
In 2006, bunaíodh an clár INFOMAR agus faoi láthair tá sé ar cheann de na cláir mapáil ghrinneall na farraige is mó agus is iomráití ar domhan. Arna mhaoiniú ag an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide, is comhfhiontar é INFOMAR de chuid Suirbhéireacht Gheolaíochta Éireann agus Foras na Mara agus tá sé mar aidhm aige grinneall farraige na hÉireann a mhapáil agus tacar sonraí cuimsitheach bataiméadrachta bonnlíne a sholáthar chun tacú le bainistiú acmhainn mhuirí na hÉireann sa todhchaí.
Tá imeallbhord na hÉireann timpeall 3,171km ar fad agus tá cuid de na timpeallachtaí mara is uathúla agus is dinimiciúla san Eoraip. Tá an Sraith Mapa Scála Gorma mar thoradh ar breis agus deich mbliana d’obair.
Mapa d’Oileáin Árann an mapa deiridh den tsraith, ceantar íocónach in Éirinn, a thaispeánann cuid de na tírdhreacha cósta is uathúla agus is dinimiciúla in Éirinn.
Is grúpa de thrí oileán iad Oileáin Árann ag béal Chuan na Gaillimhe, amach ó chósta thiar na hÉireann, le hachar iomlán timpeall 46 km2 (18 míle cearnach). Ón iarthar go dtí an t-oirthear, is iad na hoileáin: Inis Mór (Árainn) an ceann is mó; Inis Meáin, an dara ceann is mó; agus Inis Oírr (Inis Oírr), an ceann is lú. Tá roinnt insíní ann freisin.
Aolchloch charst den chuid is mó atá i ngeolaíocht na n-oileán, a bhaineann leis an mBoirinn i gContae an Chláir (ar an taobh thoir), seachas eibhear Chonamara ó thuaidh. Tá próisis tuaslagáin tar éis gríoga na pábhála aolchloiche a leathnú agus a dhoimhniú. Cuireann línte laige atá ann cheana féin sa charraig (ailt ingearacha) le foirmiú scáinneacha fairsing scartha ag clints (leaca cothroma, cosúil le pábháil). Éascaíonn an Karstáil carriage seo foirmiú draenála faoi thalamh.
Ag labhairt dó faoi sheoladh na sraithe mapa, dúirt Seán Cullen, Comhbhainisteoir Cláir INFOMAR ag Suirbhéireacht Gheolaíochta Éireann,: “Tá sé mar aidhm ag na mapaí seo deis a thabhairt do chainteoirí Gaeilge dul i ngleic le hEolaíocht na Mara ina dteanga dhúchais agus bealach a sholáthar chun sonraí eolaíocha casta a chur in iúl don phobal i gcoitinne”.
Dúirt Michael Gillooly, Príomhfheidhmeannach Eatramhach, Foras na Mara: “Is ionann an Ghaeltacht agus 25% d'imeallbhord iomlán na hÉireann mar sin tá lúcháir orm an sraith nua seo de mhapaí uathúla a bheith ar fáil as Gaeilge.”
Tugann INFOMAR cuireadh d’eolaithe, d’oideachasóirí agus don phobal iniúchadh a dhéanamh ar mhapaí nua seolta d’Oileáin Árann agus iniúchadh a dhéanamh ar Ghailearaí na hÉireann ar a shuíomh gréasáin. Ní hamháin go saibhríonn an acmhainn chuimsitheach seo ár dtuiscint ar thírdhreacha cósta na hÉireann, ach tá sé ag teacht le tiomantas INFOMAR freisin do fhor-rochtain eolaíoch agus inrochtaineacht sonraí.
Ó 2006 i leith, bhí iarrachtaí mapáil ghrinneall na farraige INFOMAR ríthábhachtach chun cur lenár dtuiscint ar thírdhreach faoi uisce na hÉireann.
Tugann an Sraith Mapa Scála Gorma bealach nua agus uathúil, ní hamháin chun an iarracht mapáil go dtí seo a thaispeáint, ach freisin chun faisnéis eolaíoch casta a shamhlú agus a chur in iúl don phobal i gcoitinne. Mar is amhlaidh le sonraí INFOMAR go léir, tá na mapaí ardtaifigh seo ar fáil le híoslódáil saor in aisce agus tá acmhainneacht ollmhór acu cumarsáid a dhéanamh le pobail chósta áitiúla agus feasacht a ardú ar an tábhacht a bhaineann le sláinte agus sláine ár dtimpeallachta mara a chothabháil.
Dé hAoine 11ú Lúnasa: Cuan na Gaillimhe (Gaillimh)
Dé hAoine 18ú Lúnasa: Cean Léime (An Clár)
Dé hAoine 25ú Lúnasa: Ba Thrá Lí (Chiarraí)
Dé hAoine 1ú Meán Fómhair: Uíbh Rathach (Chiarraí)
Dé hAoine 8ú Meán Fómhair: Corca Duibhne (Chiarraí)
Dé hAoine 15ú Meán Fómhair: Bá Bheanntraí (Corcaigh)
Dé hAoine 22ú Meán Fómhair: Carn Uí Néid Corcaigh)
Dé hAoine 29ú Meán Fómhair: Loch Trasna (Corcaigh)
Dé hAoine 6ú Deireadh Fómhair: Na Seacht gCeanna (Corcaigh)
Dé hAoine 13ú Deireadh Fómhair: Cuan Chorcaí (Corcaigh)
Dé hAoine 20ú Deireadh Fómhair: Cuan Eoichaille (Corcaigh/Por Láirge)
Dé hAoine 27ú Deireadh Fómhair: Cuan Thrá Mhór (Port Láirge)
Dé hAoine 3ú Samhain: Rinn Duáín (Loch Garman)
Dé hAoine 10ú Samhain: Ceann an Chairn (Loch Garman)
Dé hAoine 17ú Samhain: Cean Chill Mhaintáin (Cill Mhaintáin)
Dé hAoine 24ú Samhain: Cuan Bhaile Átha Cliath (Baile Átha Cliath)
Dé hAoine 1ú Nollaig: Bá Dhún na nGall (Dún na nGall)
Dé hAoine 8ú Nollaig: Oileáin Árainn (Gaillimh)
NÓTAÍ AN EAGARTHÓRA
Is clár fiche bliain é INFOMAR (Mapáil Chomhtháite d’Fhorbairt Inbhuanaithe Acmhainn Mara na hÉireann) chun gnéithe fisiceacha, ceimiceacha agus bitheolaíocha ghrinneall farraige na hÉireann a mhapáil. Tá INFOMAR maoinithe ag an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide (DECC), agus seachadta ag comhpháirtithe bainistíochta Suirbhéireacht Gheolaíochta Éireann agus Foras na Mara. Chuir an clár Éire i lár an aonaigh mar cheannairí domhanda i maoirsiú mara, mapáil ghrinneall na farraige agus forbairt acmhainní mara.
Is é Foras na Mara an ghníomhaireacht stáit atá freagrach as taighde mara, forbairt teicneolaíochta agus nuálaíocht in Éirinn. Soláthraíonn sé raon de sheirbhísí eolaíocha, comhairleacha agus forbartha geilleagracha don rialtas, do ghníomhaireachtaí poiblí agus don tionscal muirí a thugann eolas do cheapadh beartais, do rialáil agus do bhainistiú inbhuanaithe agus d’fhás acmhainní muirí na hÉireann.
Bunaithe i 1845, is é Suirbhéireacht Gheolaíochta Éireann lárionad eolais na heolaíochta cruinne poiblí in Éirinn agus is rannán é den Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide. Táimid tiomanta do shonraí saor in aisce, oscailte agus cruinn agus mapaí ar fhodhromchla na hÉireann a sholáthar d’úinéirí talún, don phobal, don tionscal, agus do gach páirtí leasmhar eile, laistigh d’Éirinn agus go hidirnáisiúnta. Ina theannta sin, gníomhaímid mar chomhpháirtí tionscadail maidir le sonraí a léirmhíniú agus samhlacha agus lucht féachana a fhorbairt chun ligean do dhaoine tuiscint a fháil faoi thalamh. Déileálaimid le raon éagsúil ábhar lena n-áirítear buncharraige, screamhuisce, mapáil ghrinneall na farraige, tubaistí nádúrtha, agus rioscaí don tsláinte phoiblí